Doğada nadir rastlanan ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan ters laleleri koparanlara 2025 yılı itibariyle uygulanacak ceza belli oldu. Erzincan'da ters laleyi koparanlara tam 577 bin TL idari para cezası kesiliyor.
Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Türkiye’de ters laleler üzerine çalışan tek merkez olma özelliğini taşıyor. Enstitü bünyesindeki koleksiyon bahçesinde, 34’ü Türkiye’nin farklı bölgelerinden, 4’ü ise yurt dışından getirilen toplam 38 ters lale türü yer alıyor.
Ters Lalelerin Genetik Koruması İçin 19 İlde Çalışma Yapıldı
Ziraat Mühendisi Meral Aslay, ters lale türlerinin büyük çoğunluğunun endemik olduğunu ve doğadan izinsiz toplanmasının yasaklandığını belirtti. Enstitü tarafından yürütülen araştırmalar kapsamında, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü’nden alınan izinlerle Erzincan başta olmak üzere 19 farklı ilde doğal yayılış alanlarından örnekler toplandı.
2006’dan Bu Yana Islah Çalışmaları Devam Ediyor
Ters laleleri kültüre almak ve yeni çeşitler geliştirmek için 2006 yılından bu yana ıslah çalışmaları sürdüren enstitü, bugüne kadar 27 melez çeşit adayı geliştirmeyi başardı. Bu çalışmalar, uzun süreli ve bilimsel bir yaklaşımı gerektiriyor; bir melez türün elde edilmesi yaklaşık 4 ila 7 yıl sürüyor.
Ters Lale Koleksiyonu Türkiye'de İlk ve Tek
Enstitü bünyesinde 2 dönümlük alanda kurulan Türkiye’nin tek ters lale koleksiyon bahçesinde 38 türe ait 1.526 adet saksı ve 22 yetiştirme tavası bulunuyor. Bu bahçede, hem bilimsel çalışmalar için kaynak oluşturuluyor hem de süs bitkisi sektörüne katkı sağlanıyor. Ters laleler peyzaj düzenlemelerinde kullanılması hedeflenen önemli süs bitkilerinden biri haline gelmiş durumda.
Türkiye Ters Lale Zenginliğiyle Dikkat Çekiyor
Dünyada 170 türü bulunan ters lalelerin 52 türü Türkiye’de yetişiyor ve bunlardan 29’u yalnızca Türkiye’ye özgü. Bu, ülkemizin bu alandaki biyolojik zenginliğini ortaya koyuyor.
Yerli ve Milli Çeşitler Geliştirildi
Ters lale konusunda Türkiye’deki ilk ıslah çalışmalarını yapan Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, tamamen yerli menşeli ters lale çeşitleri geliştirdi. Geliştirilen bu çeşitler, seleksiyon ve melezleme yöntemleriyle elde edilerek ıslahçı haklarıyla birlikte koruma altına alındı.
Enstitü Müdürü Karataş: “Ters Laleyi Geleceğe Taşıyoruz”
Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Samet Karataş, ters lalelerin süs bitkisi olarak değerlendirilebileceğini, aynı zamanda genetik çeşitliliğin korunması açısından da büyük önem taşıdığını belirtti. Karataş, amaçlarının yerli ve milli ters lale çeşitlerini artırmak olduğunu vurguladı.
Ters Laleye Zarar Verene 577 Bin TL Ceza
Güzelliğiyle halk arasında "ağlayan gelin" olarak da bilinen ters laleler, yılda sadece 20 gün boyunca çiçek açıyor. Bu kısa dönemde doğadan izinsiz toplanmaları, türün yok olma riskini artırıyor. Bu nedenle, 2025 yılı itibariyle ters laleleri koparan ya da doğaya zarar veren kişilere 577 bin TL idari para cezası uygulanıyor.